Çocuklara Kitap Okumayı Sevdirmenin Yolları, Kitap Okutmanın Yolları 2023
Makalede Neler Var?
Çocuklara Kitap Okumayı Sevdirmenin Yolları, Kitap Okutmanın Yolları 2023 kişinin çocukluğunda kazandığı davranıştır. Çocuğun bu davranışı alışkanlık haline getirebilmesi ve severek kitap okuması için öncelik olarak ebeveynlerin örnek olması gerekir. Çocuklar doğru yada yanlış davranışları duyarak değil görerek öğrenirler.
Çocuklara Kitap Okumayı Sevdirmenin Yolları, Kitap Okutmanın Yolları 2023
Günümüz yaşam şartlarında öğrenmek, eğlenmek çocuklar için dahi teknolojik aletlerle karşılanmaktadır. Bu davranışları biz büyüklerinden görerek öğrenir ve davranış haline getirirler.
Araştırmalar gösteriyor ki günlük kitap okumayı alışkanlık haline getirmiş, okumayı seven çocuklar; diğer çocuklara nazaran öğrenmeye daha açık, dil becerileri gelişmiş, kelime hazneleri daha geniş, meraklı, dinleme kabiliyetleri gelişmiş, öğrenme arzusunda artış görülmüş, daha girişken, daha doyumlu, daha enerjik ve daha mutlular. Teknolojiye daha yakın olan çocuklar ise doyumsuz, mutsuz, kendilerini iyi ifade edemeyen ve sosyal ortamlarda kenarda kalan içine kapanık sessiz çocuklardır. Onları hayata kazandırmak öğrenme ve merak pencerelerini açmak ebeveynlerin görevidir.
Çocuklara kitap okumayı sevdirmenin yolu en başından yolculuğa kitapla başlamaktır. Yeni doğan bir bebeğe bile kitap okuyarak, anlamasa da seslerle ve kelimelerle tanışma fırsatı verilir. Oyun dönemlerinden itibaren ilgi duydukları oyuncağa benzetircesine masallar anlatmak ya da kitaptan okuyor gibi ilgisini çekecek ses tonuyla canlandırmak, eğlenerek öğretmek ve sevdirmek başta izlenecek yöntemlerdir. Diğer taraftan ebeveynlerin elinde her gün gördüğü telefon değil de kitap olursa doğal hayatın bu olduğuna kanaat getirecek ve bu şekilde gözlemlediği doğru davranışı uygulayacaktır.
Çocuklara Kitap Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?
“Çocuklara Kitap Okutmayı Sevdirmenin Yolları” başlığımızda yola nasıl başlamamız gerektiği hakkında temele dayalı yapılması gerekenlerle giriş yaptık. Şimdiki başlığımız bu konun devamını içerecek ve genel anlamda “Çocuklara Kitap Okuma Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?” sorusunun cevabını yapılabilecek çözüm önerileriyle maddeler halinde işleyelim.
Ev Kütüphanesine Sahip Olmak: Evinizde yaratacağınız, dünyalara açılan küçük kütüphane köşenizle çocuğun ilgisini çekebilir, kendiniz için dizayn ettiğiniz raflara bir rafta çocuğuz için raf ekleyebilirsiniz. Çocuğun ilgisini çeken renkler ve mutluluk duyduğu, sevdiği karakterleri veya çizgi filmleri konu alan kitaplarla eğlenceli dünyaya adım atabilirsiniz. Bu raf birlikte seçtiğiniz, birlikte aldığınız kitaplardan oluşmalı ve kitapların sıralamasına çocuk kendi karar vermeli. Ebeveynin çocuğuyla geçireceği kaliteli zamanlardan biri olmalı.
Okuma Zamanı Belirlemek: Her gün tüm aile üyelerinin katılabileceği bir zaman belirlenmeli ve tüm aile üyeleri ne işi olursa olsun bırakmalı o saatte birlikte kitap okumalı. Sessiz, sakin ve dikkat dağıtacak objelerin olmadı bir oda tercih edilmeli. Herkesin kitap okuduğu , rahat ettiği koltuk kendine rezerve olmalı ki kitap okuma zamanında ebeveynler ” Herkes yerine, yeni dünyaları keşfetme zamanı! ” diyerek de alışkanlığa eğlence katabilmeli. Belirlenen zaman herkes için sabırsızlıkla beklenen mutluluk anına dönüşebilmeli.
Edinilen Bilgileri Aktarma Fırsatı Sağlamak: Çocuklara kitap okuma alışkanlığını kazandırabilmek için, okuduğu kitaptan edindiği bilgileri aktarma fırsatı sağlamak çocuğa heyecan, dil gelişimi ve öz güven kazandıracaktır. Akrabalarına, arkadaşlarına ve ya ebeveynlerine okuduğu kitabı anlatması, anlatımından sonra desteklenmesi, bize kazandırdığı bilgi için teşekkür edilmesi öğrenme arzusunu arttıracaktır.
Gezi Yerlerine Eklemeler Yapmak: Hafta sonu, ara tatil, yaz tatili dendiğinde aile içinde planlamalar yapılır. Tatilimizde şuraya gidelim, buraya gidelim planlarına kütüphane, kitapçı veya kitap fuarları eklenmeli. Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmak için kitap kokusunu yoğun alacağı yerlere götürülmeli. Değeri yaşatarak hissettirilmeli. Sayfalara dokunması, içeriğine bakması için örnek olunmalı.
Aile Sohbetlerini Arttırmak: Aile iletişimini ve bağını arttıran sohbetlere yenileri eklenmeli. Bu sohbetlerde en çok okur yazar kişilerin okumaya bağlılığı, kazanımları, tutkuları ve insanlığa kazandırdıkları aktarılmalı.
Model Olmak: Çocuklar duyduklarını değil gördüklerini öğrenip taklit ettikleri için mutlaka ebeveynleri olarak kitap okunmalı. Kendi okuduğunuz kitaplar üzerinden diğer yetişkinlerle sohbet ederken çocuğun bulunduğu ortam tercih edilmeli.
Hediye Seçiminde Rol Model Olmak: Doğum günü, evlilik yıl dönümü, …vb. özel günlerde eşinize yada arkadaşlarınıza hediye olarak kitapları tercih ederek rol model olunmalı. Hediye kitap alırken, değerinden bahsedilmeli ve çocuktan seçim konusunda fikir istenmeli. Kitabın bu hayattaki en kıymetli hediye olduğu mesajı verilmeli. Çocuğunuzda arkadaşına hediye alacağında seçenekler arasına kitap mutlaka fikir olarak sunulmalı.
Seviyesine Uygun Kitaplar Seçmek: Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmanın en önemli faktörlerinden biri sıkılmadan okuyacağı, zevk alacağı, eğleneceği ve yaşına, seviyesine uygun kitaplar tercih etmektir. Anlayan ve dönemine uygun kitaplar merak uyandıracağı için devamlılığı sağlayacaktır.
Zorlama,Kıyaslama ve Baskıdan Kaçınmak: Kitap okuma alışkanlığını kazandırma da zorlama ve baskı yönteminden kaçınılmalı. Baskı ve arkadaşlarıyla kıyaslama çocuğa kitap okuma alışkanlığı kazandırmanın dışında kin, kıskançlık,.. vb. kötü duygulara yönlendirir.
Eğer verdiğiniz tüm çabalara rağmen çocuğun kitap okuma alışkanlığı kazanmadığını düşünüyorsanız, soğutmak yerine problemi bulmak adına uzman yada oyun terapisinden destek alınabilir. Uzmanlar hızlı okuma kurslarının da okuma alışkanlığı kazanmada etkili olduğunu söylüyor.
Kitap Okuma Nasıl Eğlenceli Hale Getirilir?
Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmak, kitapları sevdirmek zaman alsa da kazandırılamayacak bir alışkanlık değildir. Yukarıda belirttiğimiz kitap okuma alışkanlığı kazandırma yollarının yanı sıra eğlence katarak kitapları sevdirebiliriz. Peki “Kitap Okuma Nasıl Eğlenceli Hale Getirilir?”….
- Evdeki büyük okuma yazma bilen kardeşin küçük kardeşe kitap okuması birlikte vakit geçirmelerinin yanı sıra resimleri inceleyerek, belki de sayfaları ben yada sen açacaksın tartışmalarıyla eğlenceli hale getirilebilir.
- İzledikleri çizgi filmlerin kitaplarını hediye almak “ben bunu biliyorum” cümlesi ve tekrar yoluyla eğlenceli hale gelir.
- Ailece okunan kitabın yarıda kapatılması ve hayal dünyası eklenerek hikayenin tamamlanması,
- Ebeveynin çocuğa kitap okuma esnasın da canlandırma yaparak, heyecan, tiyatro ve ses tonunda değişimlerle ortamı coşturması. Aynı taklitleri çocuktan istemesi,
- Evde bulunan atık malzemelerle, yazar edasında kitap çıkarma telaşı,
- Oyunlara; kütüphane, kitapçı, kitap fuarı ve yazarlık hikayelerini dahil ederek eğlenceye dönüştürmek,
- Açık havada kitapta bahsedilen olay, yer ve kişi benzetmeleriyle oyuna çevirmek,
- 3 boyutlu eğlenceli kitaplarla tanıştırmak,
- Farklı dillerde yazılmış kitaplarla tanıştırarak okuyamadığınızı gösteren komik ve yanlış okuma tarzıyla “ben okuyamadım mı şimdi, alda sen oku bakalım, birazda ben güleyim” ifadeleriyle, kitapları eğlencenin merkezine almak,
- Okuduğunuz her sayfaya bir sticer yapıştırmak yada kendinden anı kalacak küçük bir resim yapmak,
- Çocuğu en sevdiği kitapla harika bir fotoğrafta birleştirmek,
- Kitap okuma tamamladıktan sonra kardeşler arsında yada ebeveynlerle soru yarışması düzenlemek,
- Küçük rakamlarla para biriktirerek kitap almak,
- Kitap biriktirmek ve elinizde bulunan kitapları not etmek,
- Her kitaba uygun, kitabı yansıttığı düşünülen müzikle arkadaş olduklarını var saymak..vb.
Kitap okumayı eğlenceli hale getirecek yöntemlerdendir.
Not: Her çocuk birbirinden farklıdır ve özeldir. Bizlerin geleceği çocuklarımızın zevkleri, değerleri, eğlenme ve mutlu olma yöntemleri de farklı olacağı için, bütün maddelerin her çocuk için etkili olacağı beklenemez. Fikirlerimizin ve araştırmalarımızın çocuklarda farklı dünyalara, hayallere kapı açabilmesi dileğiyle.
Sağlıklı ve mutlu günler dileriz.