Çocuklarda Tırnak Yeme Davranışı. Çocuğun Tırnak Yeme Nedenleri. Çocuğun Tırnak Yemesi Nasıl Önlenir?

Çocuklarda Tırnak Yeme Davranışı. Çocuğun Tırnak Yeme Nedenleri. Çocuğun Tırnak Yemesi Nasıl Önlenir? Tırnak yeme çocuklarda sık karşılaşılan davranış bozukluğudur. Okul öncesi tırnak yeme, okul döneminde tırnak yeme,ergenlik (gençlik) döneminde tırnak yeme  ve yetişkinlik döneminde tırnak yeme olarak incelenebilir. Özellikle çocuklarda tırnak yeme davranışı savunma mekanizması olarak tanımlanabilir.

Çocuk iç dünyasında yaşadığı sıkıntılı duygu hallerini, eksik yanlarını bedeniyle bağlantı kurup davranış bozukluğu olarak dışa aktarım yapar. Tırnak yemek, tırnak etlerini ısırıp koparmak ebeveyne verdiği mesajdır.

Genellikle 3 yaş sonrası görülen tırnak yeme davranışının altında yatan sebepler araştırılmalı ve çocuğa destek verilmelidir. Görmezden gelmek, kendi haline bırakmak, zamana bırakmak çözüm yolu olmayacağı gibi tek başına üstesinden gelemediği duygular için tırnak yeme davranışı gösteren çocuğa;  yalnız ve güvende olmadığı sessiz mesajlarına onay vermek olacaktır.

Okul Öncesi Tırnak Yeme Davranışının Nedenleri:

• Okul öncesi tırnak yeme davranışının nedenlerinin başında ” Evde rol model var mı?” ona bakmak gerek. Çocuklar duyduklarını değil gördüklerini doğru kabul ederek öğrenirler. Bu yüzden ailede tırnak yeme davranışı olan ebeveyni taklit ediyor olabilir.
• Çocuğun tırnak yeme davranışı başlamadan önceki süreçte, aile de  çocuk için ağır eylemler gerçekleşti mi? Yaşanan eylemlere bakıldığında boşanma, evleri ayırma, adres değişikliği, eşler arası büyük kavgalara çocuğun şahit olması, yeni kardeşin aileye katılması, çekirdek aileden büyük aileye geçiş, ebeveynin iş hayatına başlamasıyla çocuğun bakıcıyla kalması ve ya bakıcı değişimi, başka çocuklarla yapılan kıyaslama, ölüm, vb….
• Çocuğun teknolojik ortamlarda izlediği çizgi film bile olsa anlayamadığı için farklı yorumladığı ve korkmasına sebep olan videolar; okul öncesi tırnak yeme davranışına neden olabilir.
• Ebeveynlerin aşırı baskıcı, ikaz edici, reddedici, kontrolcü, hatalarını düzeltmeye çalıştığı, korkuttuğu, bağırdığı, gergin ortamlarda çocuk kendini kabul ettirme, düzeltme, sevdirme kaygısıyla ve korkusuyla davranış bozukluğu sergiler.
• Çocuğun kendini ifade etmesine fırsat verilmediği, aile içi sohbetlerine dahil edilmediği gibi “Sen sus! -Sen karışma! -Haddini bil! -Sana düşmez! -Kapa çeneni! -Bana cevap verme! ” sözleriyle karşılaştığında içe kapanıklık ve öz güven eksikliği başlar devamı davranış bozukluğu olarak dışa yansır.
• Okul öncesi tırnak yeme davranışı nedenlerinden bir diğeri gelişim sürecine ait olabilir. Bebeklik döneminde her şeyi ağzına alan, çocukluk döneminde elini ağzına götürme davranışına devam ederek tırnak yeme yada tırnak etlerini ısırıp koparma olarak devam ettirebilir.

Okul Döneminde Tırnak Yeme Davranışının Nedenleri:

• Uzmanlara göre okul döneminde tırnak yeme davranışının nedenlerinin başında; kaygı azaltıcı etkisi sayesinde kaygılı anlarda, yani annenin sağladığı güvenli ortamdan uzaklaşma sebebiyle  olabilir.
• Özellikle okula alışma sürecinde arkadaşlarıyla kaynaşamaması ve sorunlar yaşaması,
• Okul öncesi dönemde başlayan ve göz ardı edilen, ailede yaşanan sıkıntılardan kaynaklı tırnak yeme davranışının devam etmesi,
• Okul öncesi fark edilemeyen  dikkat eksikliği, öğrenme güçlüğüne dayalı rahatsızlıklar sebebiyle,
• Akademik başarıya odaklanan ailenin eğitim yönünden baskıcı, otoriter tavırları ve kıyaslamaya dayalı sözleriyle çocuğun iç dünyasındaki savaşının sessiz sinyalleri,
• Okul yada öğretmenle aralarında uyum sağlayamama,
• Çocuğun kendine olan güvensizliği ve başarısız olma korkusu,.
• Dönemimizin çocuklarında yaşanan, sınıfta popüler olma duygusunu yaşayamamakla  birlikte dikkat çekmek ve kıskançlık duygularını bastırma şekli davranış bozukluğu olarak ortaya çıkmaktadır.

Ergenlik ( Gençlik) Döneminde Tırnak Yeme Davranışının Nedenleri:

Ergenlik döneminde tırnak yeme davranışı, okul öncesi ve okul dönemi tırnak yeme davranışının devamıdır. Nedenleri aynı maddeleri kapsar. O dönemde çözümlenmiş bir sorunun yinelemesi halinde de tırnak yeme davranışıyla karşılaşılır. Bunun yanı sıra ergenlerde eğitim ağırlığının artması, sınavlara hazırlık, aileye başarısını kanıtlama ve bunlara bağlı aşırı stresle tırnak yeme davranışı yineler. Gelecek kaygısı yaşayan, kendini güvende hissetmeyen, meslek tercihinde kararsız kalan ve istediği okula yerleşemeyen ergenler de tırnak yeme davranışına sıklıkla rastlanır.

Ergenlik dönemindeki ani duygu değişimleri, gelişimlerine bağlı fiziksel sorunlar, beğenilme isteği, hormonlarındaki değişimler, aileden gizlediği problemler  ve karşı cinsle olan ilişki sıkıntıları da davranış bozukluğuna neden olur.

Yetişkinler Neden Tırnak Yer? Yetişkinlik Döneminde  Tırnak Yeme Davranışının  Nedenleri:

Uzmanlar, yetişkinlik döneminde tırnak yeme davranışının;  çocukluk döneminde göz ardı edilen davranış bozukluğunun devamı olarak tanımlıyor.  “Peki yetişkinler bunun dışında neden tırnak yer?  Yetişkinlik döneminde tırnak yeme davranışının nedenleri nelerdir?” sorularının cevaplarını maddeler halinde sıralayalım.

• Diğer başlıklara ait maddelerde de olduğu gibi güvensiz ortam, kaygılı, endişeli durumlara karşı savunma mekanizmasını yetişkinler de sergiler.
• Aile bireyleriyle yada yakın çevresiyle yaşadığı, çözümlenemeyen sorunlar,
• Karı-koca ilişkilerinde eksiklikler, psikolojik olarak birbirlerine yetememe,
• İş hayatında değişimler, iş yerinde fazlaca görevler yüklenme,
• Başarısız olma ve farklı ortamlarda hoş karşılanmamaya bağlı durumlarda,
• Beklenmedik hastalık tanıları,
• Çocuklarına karşı iyi bir ebeveyn olma savaşında yaşadığı sıkıntılar,
• Öfke, şiddet ve  saldırganlık dürtülerinin dışa vurumu,
• Maddi anlamda yaşanan zorluklar, özellikle yetişkinlik döneminde  tırnak yeme davranışının nedenlerindendir.

Çocuğun Tırnak Yemesi Nasıl Önlenir? Tırnak Yeme Davranışına Çözüm Önerileri.

Çocuklarda tırnak yeme davranışı kimi zaman ” küçükken bende yerdim, zamanla unutuyorsun ” düşüncelerinin arkasında kalabiliyor, ertelenebiliyor yada göz ardı edilebiliyor. Öncelikle göz ardı edilmemesi gereken bir davranış bozukluğu olduğunu bilmek ve bırakılmış olsa da tedavi edilmediğinde kaygı, stres anlarında yine devam edebileceği unutulmamalıdır. Bu konudaki uzmanların tavsiye ettiği çözüm önerileri şu şekilde sıralanabilir.

• 4 yaş altı çocuklarda görüldüğünde öncelikle davranış bozukluğu olup olmadığını tespit edebilmek için çocuğun eli ağzından alınmalı (uyarı ve yönlendirme sözleri kullanmadan) dikkati başka yöne çekilmelidir. Ellerin sürekli aktif olduğu etkinlikler ve çocuk oyunlarıyla daha fazla zaman geçirilmeli.  Tırnak yeme, tırnak etlerini koparma davranışı devam ediyor mu gözlemlenmelidir.
• Tırnak yeme davranışının altında yatan sebep saptanmalı.
• Eşler arasındaki sorunlar ya da çocuğun yaşına uygun olmayan konuşmalar (tartışmalar) çocuğun bulunduğu ortamda gerçekleştirilmemelidir.
• Çocuklara ağır gelebilecek ölüm, boşanma.. vb. konular uzman desteği alınarak aktarılmalı.
• Aile içinde çocuğun kendini güvende hissedeceği ortam sağlanmalı.
• Aşırı baskıcı, uyarıcı ve yönlendirici tutumlardan kaçınılmalı. Çocuğun kendini rahatça ifade etmesine izin verilmeli.
• Çocuğun yaşına uygun olmayan video ve filmler izletilmemeli. Teknolojik cihazları kullanımı ebeveyn kontrol ve takibinde olmalı.
• Ailede tırnak yeme davranışı olan rol model var mı bakılmalı.
• Sevgi ve ilgi çocuğa hissedeceği şekilde gösterilmeli, yaşından ağır sorumluluklar verilmemeli.
• Azarlama, cezalandırma, korkutma ve kıyaslamadan kaçınılmalı.
• Bazı uzmanlara göre ağır kimyasallar içermeyen ve sağlık açısından bir zararı olmayan acı oje kullanımı çözüm olabiliyor.
• Tüm çözüm uğraşlarınıza rağmen tırnak yeme davranışı devam ediyorsa, altında yatan sebep uzman desteğine ihtiyaç duyuyor olabilir. Dikkat dağınıklığı, öğrenme güçlüğü,..vb. konular destek almanızı gerektirir.

Çocuğun Tırnak Yemesi Psikolojik Rahatsızlık Mı?

Çocuklarda tırnak yeme, davranış bozukluğudur. 3,5-4  yaşa kadar olan süreçte bebeklik döneminin devamı gibi her şeyi ağzına alma davranışı olduğu düşünülebilir.  Ebeveynlerin gerekli önlemleri alması, huzurlu ortamı yaratması,  güven vermesi ve çocuğun dikkatini başka yöne çekmesiyle aşılabilir. Fakat tüm gerekenler yapılmış olmasına rağmen saptanamayan sıkıntı söz konusu ve tırnak yeme eylemi devam ediyorsa psikiyatri yada çocuğun yaşına uygun pedagog desteği alması kaçınılmazdır. Göz ardı edilecek davranış bozukluğu değildir. Tedavi edilmediğinde artış gösterecek ve tedavi sürecini uzatacak farklı sorunlar ortaya çıkacaktır.  Çocuğun verdiği mesaj ve sinyallere cevap verilmeli, çözüm yolları aranmalıdır. Bu da uzmanın desteği ve yönlendirmesiyle doğru sonuca ulaşacaktır.

Not: Çocuklar, ebeveynlerin  aynadaki yansımış halidir. Çocuklar her şeyi ebeveynlerinden  görerek ve yaşayarak öğrenirler. Bazen yüreklerine ağır gelen yükler, sıkıntılar ve duygular dışarıya anlaşılması güç mesajlar bırakır. Bu mesajları almanız, cevap vermeniz ve sevgi dolu kocaman kucaklaşmalarla dolu  mutlu, sağlıklı bir hayat dileriz.